Kancerofobia
Choroby nowotworowe stanowią drugą przyczynę zgonów w Polsce. Co roku przybywa ponad 165 tys. nowych zachorowań. Z danych dostępnych w Krajowym Rejestrze Nowotworów wynika, że w 2018 roku w Polsce mieliśmy już ponad 1 mln osób żyjących z chorobą nowotworową. Biorąc pod uwagę te dane, jak i prognozy WHO (które mówią o zwiększającej się liczbie zachorowań), nic dziwnego, że wiele osób obawia się, że zachoruje na chorobę nowotworową. Te obawy nie stanowiłyby żadnego problemu gdyby jedynym ich efektem było chodzenie na badania profilaktyczne, zdrowe odżywianie czy zwiększona aktywność fizyczna. Niestety, u niektórych osób te obawy przyjmują inną postać i ta postać sprawia, że całe funkcjonowanie takiej osoby jest zaburzone.
Co to jest?
Kancerofobia – to silny, wręcz patologiczny lęk przed zachorowaniem na chorobę nowotworową. Mechanizm powstawania tego zaburzenia (jak i innych fobii) nie jest do końca znany. Przyjmuje się, że mogą to być uwarunkowania genetyczne, wychowanie, traumatyczne zdarzenia z przeszłości, a w przypadku kancerofobii może to być też doświadczenie choroby kogoś w rodzinie lub bliskim otoczeniu.
Jakie są objawy?
Objawy kancerofobii możemy podzielić na dwie grupy: objawy psychologiczne i objawy somatyczne. Do objawów psychologicznych kancerofobii zaliczamy:
- natrętne, obsesyjne myśli, w których treściach jest obecne przekonanie o rozwijającej się w organizmie chorobie nowotworowej lub dotyczące możliwości rozwinięcia się choroby nowotworowej,
- przekonanie pacjenta, że w niedalekiej przyszłości umrze z powodu choroby nowotworowej,
- dokonywanie błędnych interpretacji sygnałów, objawów płynących z ciała; osoba cierpiąca na kancerofobię, każdy, nawet najmniejszy objaw uznaje za przejaw rozwijającej się choroby nowotworowej, np. kaszel – jako sygnał rozwijającego się raka płuca, ból głowy – interpretowany jako guz mózgu, itp.
Do objawów somatycznych kancerofobii zaliczamy:
- zwiększoną potliwość,
- przyspieszenie pracy serca,
- uczucie duszności,
- drżenie rąk,
- bóle głowy,
- zaburzenia trawienia.
Jak może postępować osoba z kancerofobią?
U osób cierpiących z powodu kancerofobii można zwykle zauważyć dwa typy postaw (postępowania):
- Bardzo częste wizyty u lekarzy, ciągłe poddawanie się badaniom. Takie osoby nawet jeżeli na chwilę doświadczą spokoju, to za moment podważają prawidłowe wyniki badań i informacje otrzymane od lekarza i nadal mają przekonanie o obecnej w organizmie chorobie nowotworowej. Prowadzi to do kolejnych wizyt lekarskich i kolejnych badań.
- Całkowita rezygnacja z wizyt u lekarza i badań. Takie osoby, tak bardzo boją się, że mogłyby usłyszeć od lekarza, że są chore, że powodowane tym lękiem rezygnują z opieki medycznej. Takie osoby zwykle postrzegają chorobę nowotworową jako wyrok i uważają, że nie ma możliwości leczenia. Taka postawa, w konsekwencji, może doprowadzić do przegapienia jakiegoś rzeczywiście rozwijającego się schorzenia (nie koniecznie choroby nowotworowej).
Jak pomóc?
W przypadku kancerofobii leczenie takiej osoby polega przede wszystkim na psychoterapii, w trakcie której pacjent dociera do przyczyn rozwinięcia się u niego kancerofobii i uczy się nowych, zdrowszych sposobów myślenia i radzenia sobie. Za najskuteczniejszą uważa się psychoterapię poznawczo-behawioralną. Zdarza się też, że konieczna jest również farmakoterapia (są to leki przeciwlękowe oraz antydepresyjne).
Kancerofobia, to poważne zaburzenie, które wpływa na każdy aspekt życia osoby, która go doświadcza. Nie można lekceważyć tego zaburzenia i warto sięgnąć po pomoc specjalistów.