Doświadczanie bólu przez pacjentów onkologicznych stanowi bardzo istotny problem. Według dostępnych danych w trakcie leczenia bólu doświadcza 30 – 50% pacjentów, a w zaawansowanym stadium choroby nowotworowej bólu doświadcza nawet 80% pacjentów.
Ból w chorobie nowotworowej może być wywołany samą chorobą (guzem nowotworowym, przerzutami), badaniami diagnostycznymi (np. biopsja) czy samym leczeniem onkologicznym (np. po zabiegu chirurgicznym, jako skutek uboczny chemioterapii tzw. bóle neuropatyczne). Ból u pacjentów onkologicznych często ma charakter bólu przewlekłego.
Przewlekłe dolegliwości bólowe mogą negatywnie wpływać na różne obszary życia pacjenta:
- Ograniczenia funkcjonalne: Przewlekły ból może prowadzić do ograniczeń ruchowych, trudności w wykonywaniu codziennych czynności oraz obniżenia ogólnej sprawności fizycznej.
- Zmęczenie: Ból często powoduje chroniczne zmęczenie, które dodatkowo pogarsza jakość życia pacjentów.
- Depresja i lęk: Pacjenci cierpiący na przewlekły ból są bardziej narażeni na rozwój zaburzeń depresyjnych i lękowych. Ból nasila uczucia beznadziejności, smutku i niepokoju.
- Zaburzenia snu: Przewlekły ból może powodować problemy ze snem, takie jak bezsenność, częste budzenie się w nocy oraz niespokojny sen.
- Izolacja społeczna: Ból może prowadzić do wycofania się z życia społecznego, ograniczenia kontaktów z rodziną i przyjaciółmi, co zwiększa uczucie osamotnienia.
- Obniżenie jakości życia: Przewlekły ból wpływa na zdolność do cieszenia się życiem, realizowania pasji i aktywności społecznych.
- Koszty leczenia: Leczenie przewlekłego bólu, w tym farmakoterapia, rehabilitacja i wizyty u specjalistów, wiąże się z wysokimi kosztami.
- Utrata zdolności do pracy: Ból może prowadzić do czasowej lub stałej niezdolności do pracy, co wpływa na sytuację finansową pacjenta i jego rodziny.
Źródła:
- Kuty-Pachecka, M., & Trzebińska, M. (2018). Ból przewlekły–definicje, modele i terapia poznawczo-behawioralna. Psychiatria i Psychologia Kliniczna, 18(1), 41-48.
- Machowska, R.,Marciniak, B. (2016). Terapia poznawczo – behawioralna bólu w przebiegu choroby nowotworowej – podejście spersonalizowane. Psychoonkologia, 142-153. https://doi.org/10.5114/pson.2016.64966
- Pietrzyk, A. (2010). Interwencje poznawczo-behawioralne dla chorych na nowotwory i ich bliskich-możliwość podnoszenia jakości ich życia. Psychoonkologia, 12(2), 58-57.
- Pysz-Waberski, D., Bulska-Będkowska, W., & Wachuła, E. (2019). Leczenie bólu przewlekłego w onkologii—współpraca onkologa z psychoonkologiem. Onkologia w Praktyce Klinicznej-Edukacja, 5(4), 257-265.
