Zaburzenia odżywiania, takie jak Zaburzenie z napadami objadania się (BED – Binge Eating Disorder) i bulimia nervosa, to poważne problemy zdrowotne, które wykraczają poza samą kwestię jedzenia. Są one często związane z głębszymi trudnościami emocjonalnymi, niską samooceną, stresem oraz zniekształconym obrazem ciała. Nieleczone mogą prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych i psychologicznych
Czym charakteryzują się napady objadania się i bulimia?
Choć oba zaburzenia wiążą się z napadami objadania się, różnią się kluczowym elementem:
- Zaburzenie z napadami objadania się (BED):
- Charakteryzuje się nawracającymi epizodami spożywania dużych ilości jedzenia w krótkim czasie, przy jednoczesnym poczuciu utraty kontroli nad jedzeniem.
- Napadom towarzyszą objawy takie jak: jedzenie znacznie szybciej niż zwykle, jedzenie do nieprzyjemnego uczucia pełności, jedzenie dużych ilości pokarmu, nawet bez fizycznego uczucia głodu, jedzenie w samotności z powodu wstydu, a także poczucie wstrętu do siebie, depresji lub winy po napadzie.
- W odróżnieniu od bulimii, nie występują regularne zachowania kompensacyjne (takie jak wymioty, intensywne ćwiczenia, środki przeczyszczające).
- Bulimia Nervosa:
- Nawracające epizody napadów objadania się, podobne do tych w BED.
- Po napadach objadania się występują nawracające, nieadekwatne zachowania kompensacyjne mające na celu zapobieżenie przyrostowi masy ciała. Mogą to być prowokowanie wymiotów, nadmierne ćwiczenia, nadużywanie środków przeczyszczających lub moczopędnych, czy poszczenie.
- Waga ciała osoby z bulimią zazwyczaj mieści się w normie lub jest nieznacznie powyżej niej, co często sprawia, że problem pozostaje niewidoczny dla otoczenia.
Oba zaburzenia wiążą się z silnym cierpieniem psychicznym, obsesją na punkcie masy ciała i kształtu sylwetki oraz negatywnym wpływem na codzienne życie i relacje.
Jak psychoterapia pomaga w leczeniu zaburzeń odżywiania?
Psychoterapia poznawczo-behawioralna (CBT) jest jedną z najbardziej skutecznych i rekomendowanych metod leczenia napadów objadania się i bulimii. Terapia ta skupia się na zrozumieniu powiązań między Twoimi myślami, uczuciami i zachowaniami związanymi z jedzeniem i obrazem ciała. Celem jest przerwanie błędnego koła objadania się i kompensacji oraz zbudowanie zdrowej relacji z jedzeniem i własnym ciałem.
W terapii CBT będziemy pracować nad:
- Zrozumieniem Cyklu Objadania się i Kompensacji: Na początku terapii dokładnie omówimy mechanizmy, które podtrzymują Twoje zaburzenie. Zrozumiesz, jakie czynniki wyzwalają napady, jakie myśli i emocje im towarzyszą, oraz jak zachowania kompensacyjne paradoksalnie utrzymują problem.
- Normalizacją Wzorców Jedzenia: Będziemy pracować nad regularnym jedzeniem, zaprzestaniem diet odchudzających (które często prowadzą do napadów) i stopniowym wprowadzaniem wszystkich grup pokarmowych, w tym tych „zakazanych”. To pomoże Ci odzyskać poczucie kontroli nad jedzeniem.
- Identyfikacją i Zmianą Błędnych Przekonań: Nauczysz się rozpoznawać automatyczne myśli i przekonania dotyczące jedzenia, wagi, kształtu ciała i samooceny, które przyczyniają się do zaburzenia. Będziemy weryfikować ich prawdziwość i uczyć się zastępować je bardziej realistycznymi i funkcjonalnymi.
- Rozwojem Alternatywnych Strategii Radzenia Sobie z Emocjami: Napady objadania się i zachowania kompensacyjne często służą jako sposób na radzenie sobie z trudnymi emocjami (lękiem, smutkiem, złością, nudą). W terapii nauczysz się zdrowych i konstruktywnych sposobów radzenia sobie z tymi emocjami, bez uciekania się do jedzenia.
- Pracą nad Obrazem Ciała i Samooceną: Będziemy pracować nad akceptacją własnego ciała, zmniejszeniem obsesji na punkcie wagi i kształtu oraz budowaniem zdrowej samooceny, niezależnej od wyglądu.
- Zapobieganiem Nawrotom: Nauczysz się rozpoznawać wczesne sygnały ostrzegawcze i opracujesz plan działania na wypadek pojawienia się pokusy powrotu do starych wzorców. To kluczowe dla utrzymania długotrwałych efektów terapii.
