Lęk o zdrowie (hipochondria) jest zaburzeniem, które charakteryzuje się nadmiernymi obawami o stan swojego zdrowia i możliwość wystąpienia poważnej choroby. Obawy te opierają się na błędnych interpretacjach sygnałów płynących z ciała.
Objawy lęku o zdrowie (według kryteriów diagnostycznych DSM-5):
- zaabsorbowanie myśleniem o byciu bardzo poważnie chorym lub o tym, że może się być poważnie chorym,
- brak lub niewielkie nasilenie realnych objawów somatycznych,
- u osób, które mają potwierdzoną jakąś chorobę lub są w grupie podwyższonego ryzyka wystąpienia jakiejś poważnej choroby – zaabsorbowanie myślami i lęk jest nadmierny i nieproporcjonalny do sytuacji,
- doświadczanie stale utrzymującego się niepokoju o swoje zdrowie,
- ogromna czujność dotycząca stanu swojego zdrowia,
- częste sprawdzanie, badanie monitorowanie swojego ciała,
- częste wizyty u lekarzy, wykonywanie licznych badań lub unikanie wizyt lekarskich i badań,
- zamartwianie się o zdrowie i lęk utrzymują się co najmniej 6 miesięcy, może natomiast zmieniać się w tym czasie źródło lęku, np. może dotyczyć zachorowania na chorobę nowotworową a później przenosi się na obawy dotyczące zachorowania np. na cukrzycę,
- zaabsorbowanie myśleniem i lęk nie mogą być lepiej wyjaśnione występowaniem innego zaburzenia (zaburzenie pod postacią somatyczną, zaburzenie paniczne, zaburzenie lęku uogólnionego, cielesne zaburzenie dysmorficzne, zaburzenie obsesyjno – kompulsyjne)
Terapia lęku o zdrowie
W terapii poznawczo – behawioralnej lęku o zdrowie bardzo ważnym elementem jest, aby pomóc pacjentowi zrozumieć problem i wypracować alternatywne wyjaśnienie dla objawów pacjenta. W terapii lęku o zdrowie nie dążymy do podważenia przekonania pacjenta o tym, że jest poważnie chory, ale dążymy do zbudowania alternatywnego, psychologicznego wyjaśnienia doświadczanych objawów.
Psychoterapia lęku o zdrowie składa się z:
- psychoedukacji, która pomaga pacjentowi zrozumieć mechanizmy powstawania i podtrzymywania zaburzenia,
- restrukturyzacji poznawczej, polegającej na identyfikacji błędnych interpretacji sygnałów z ciała, weryfikacji prawdziwości przekonań pacjenta i zmiany błędnych przekonań,
- eksperymentów behawioralnych, które pomagają zweryfikować błędne interpretacje pacjenta,
Źródła:
Wells A., Terapia poznawcza zaburzeń lękowych. Praktyczny podręcznik i przewodnik po teorii, WUJ, Kraków 2010
red. Clark D.M., Fairburn Ch.G., Terapia poznawczo – behawioralna. Badania naukowe i praktyka kliniczna, Alliance Press, Gdynia 2006
Kosmala B., Bukowski S., Mechanizmy i terapia hipochondrii w koncepcji poznawczo – behawioralnej,
Stec – Szczęsna B., Żebrowski M. Zastosowanie terapii poznawczo – behawioralnej w leczeniu lęku o zdrowie,
DSM-5, Kryteria diagnostyczne zaburzeń psychicznych,
Jeżeli chcesz umówić się na konsultację, zajrzyj do zakładki “umów się”
